Mùa lạnh đến, sức khỏe cần được “giữ ấm từ bên trong và bảo vệ từ bên ngoài”.
Mùa Thu – Đông là thời điểm nhiệt độ giảm, độ ẩm thay đổi thất thường và không khí lạnh – khô dễ khiến cơ thể mất cân bằng sinh lý. Đây cũng là lúc nhiều bệnh “trỗi dậy”: cảm cúm, viêm họng, khô da, đau khớp, mất ngủ, hạ thân nhiệt ở người cao tuổi…
Để giữ sức khỏe trong giai đoạn này, nguyên tắc vàng là: ẤM – ẨM – NHẸ – THÔNG.
Tức là: giữ cơ thể ấm, cung cấp đủ nước – độ ẩm, ăn uống dễ tiêu, và giữ thông khí huyết – vận động.
1. GIỮ ẤM ĐÚNG CÁCH — CHỐNG GIÓ LẠNH XÂM NHẬP
Vùng cần giữ ấm nhất:
- Cổ – gáy
- Bàn chân
- Bụng dưới
- Ngực – phổi
Lời khuyên thực tế:
- Khi ra ngoài: áo khoác + khăn quàng cổ.
- Người lớn tuổi: mặc 2 lớp mỏng hơn là 1 lớp dày (điều nhiệt tốt hơn).
- Không tắm khuya, không tắm nước quá nóng hoặc quá lâu (gây mất dầu da, tụt huyết áp).
Đặc biệt vùng bàn chân:
“Chân ấm – tim phổi ấm.”
Ngâm chân nước ấm tối từ 15–20 phút giúp thư giãn, ngủ sâu và giảm stress.
2. DINH DƯỠNG GIAO MÙA — NUÔI DƯỠNG MIỄN DỊCH
Những nhóm thực phẩm nên ưu tiên
- Thực phẩm ấm: gừng, sả, quế, tỏi, hành, tiêu (vừa phải).
- Đạm chất lượng: cá hồi, thịt nạc, trứng, đậu.
- Vitamin C – A – K: cam quýt, bưởi, cà rốt, rau lá xanh.
- Nguồn Omega-3: cá biển, hạt chia, dầu tảo → hỗ trợ da, tim mạch.
Những thói quen nên tránh
- Uống quá nhiều nước lạnh, đá.
- Ăn nhiều đường → suy giảm miễn dịch, dễ nhiễm khuẩn.
- Rượu bia quá mức → giãn mạch – mất nhiệt – dễ cảm lạnh.
3. GIỮ ẨM TỪ BÊN TRONG VÀ BÊN NGOÀI
Hydration (cung cấp nước)
Không đợi khát mới uống.
Mùa lạnh, khát giảm nhưng da khô – máu đặc – giảm sức đề kháng.
- Uống nước ấm – trà thảo mộc: gừng, quế, chanh sả.
- Người vận động: thêm điện giải nhẹ.
Chăm sóc da
- Tắm nước ấm vừa phải 5–10 phút.
- Dùng kem dưỡng chất (urea/ceramide/hyaluronic): giữ ẩm – khóa ẩm.
- Môi khô, nứt: dưỡng môi nhiều lần trong ngày.
4. LƯU THÔNG KHÍ HUYẾT — KHÓA CHẶT BỆNH GIAO MÙA
Miễn dịch không hoạt động tốt khi cơ thể đứng yên.
Vận động 20–30 phút/ngày là liều “kháng sinh tự nhiên”.
- Đi bộ nhanh
- Yoga – ngồi thiền – hơi thở bụng
- Gym nhẹ
Nhiệt sinh ra → mao mạch giãn → tế bào miễn dịch di chuyển tốt hơn.
5. NGỦ NGHỈ ĐÚNG — CƠ THỂ TỰ CHỮA LÀNH
Mùa lạnh là “mùa nạp năng lượng”, không phải mùa gắng sức.
- Ngủ trước 23:00, 7–8 tiếng/ngày.
- Tối giảm ánh sáng xanh 2 giờ trước ngủ.
- Không ăn no trước khi ngủ.
- Ngâm chân + trà ấm
6. PHÒNG BỆNH HÔ HẤP – NỀN TẢNG MÙA THU – ĐÔNG
Giữ mũi – họng ấm ẩm
- Nước muối sinh lý 0.9% rửa mũi ngày 1–2 lần.
- Giữ ẩm cổ họng bằng nước ấm.
- Hạn chế ở nơi có gió mạnh – điều hòa quá lạnh.
Tiêm phòng
- Người cao tuổi, bệnh nền: tiêm phòng cúm, COVID-19 theo khuyến cáo.
7. ĐỐI TƯỢNG CẦN CHÚ Ý ĐẶC BIỆT
- Người cao tuổi
- Bệnh nhân tim mạch, tăng huyết áp
- Đái tháo đường
- Suy giáp – cường giáp
- Phụ nữ sau sinh
- Người suy giảm miễn dịch
Nhóm này phải giữ ấm ổn định, không tắm khuya, không xông – ngâm quá nóng.
Tóm lại, Giữ nhiệt – nuôi miễn dịch – vận động – ngủ đủ – dinh dưỡng cân bằng. Kết hợp thân – tâm – trí ổn định giúp cơ thể khỏe mạnh.
0 comment